Οι φονικές ταυτότητες

Στην αυγή του εικοστού πρώτου αιώνα ο Αμίν Μααλούφ νιώθει ασφυξία μέσα στο μυθιστόρημα: οι φωνές των ηρώων του μοιάζουν να μην μπορούν να ακουστούν δυνατά, να μην μπορούν να μεταδώσουν την αγωνία του διανοούμενου Μααλούφ: Μήπως έφτασε η ώρα να πάψουμε να σκοτωνόμαστε στο όνομα της εθνικής, φυλετικής, θρησκευτικής ή άλλης ταυτότητάς μας; Ο συγγραφέας της «Σαμαρκάνδης» αφήνει τα παραμύθια κατά μέρος και επιχειρεί να ξαναορίσει την υπαγωγή μας σε μια ταυτότητα. Και το κάνει με συναίσθηση του μεγέθους του εγχειρήματος αλλά και της αναγκαιότητάς του. Για πόσον καιρό ακόμα θα κοροϊδεύουμε τον κόσμο λέγοντάς του ότι αν δεν είναι «δικός μας» είναι εχθρός μας; Πόσους νεκρούς πρέπει ακόμα να μετρήσουμε πριν καταλάβουμε ότι και οι δύο αντιμαχόμενοι επικαλούνται τη δικαιοσύνη, τη μία και μοναδική αλήθεια, τον Θεό που τάχα υποστηρίζει εμάς και όχι τους απέναντι; Το κοφτερό μυαλό του φιλόσοφου Μααλούφ κινείται προσεκτικά αλλά σίγουρα. Δεν αμφιβάλλει, δεν διστάζει, γιατί κατέχει τη σιγουριά του οραματιστή. Φλέγεται από την αγάπη για τον άνθρωπο. Τολμά να θίξει τα ταμπού της Ιστορίας. Πόσο φιλελεύθερος είναι άραγε ο «Δυτικός» πολιτισμός και πόσο καταπιεστικός είναι ο κόσμος του Ισλάμ; Ήταν πάντα έτσι; Και τι θα γίνει αύριο; Τρυφερός σαν τον γονιό που μαλώνει το παιδί του γιατί θέλει να το δει καλύτερο απ’ αυτόν, ο Μααλούφ μας παρασύρει σε ένα μέλλον που πρέπει να είναι καλύτερο από το παρελθόν.